عفونت قارچی واژن یکی از شایع‌ترین مشکلات بالینی در میان زنان است. حدود ۷۵٪ از زنان حداقل یک‌بار در طول زندگی خود دچار کاندیدیازیس واژینال می‌شوند و نزدیک به ۸ تا ۱۰٪ از آن‌ها به فرم مزمن یا عودکننده (Recurrent Vulvovaginal Candidiasis – RVVC) مبتلا می‌گردند. این وضعیت نه‌تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر کیفیت زندگی، سلامت جنسی و روانی نیز تأثیرگذار است.
عوامل مؤثر در بروز کاندیدیازیس مکرر:
- مصرف مکرر آنتی‌بیوتیک‌ها
- دیابت کنترل‌نشده
- تغییرات هورمونی (یائسگی، بارداری، مصرف قرص‌های ضدبارداری)
- ضعف ایمنی یا استفاده از کورتون‌ها
- بهداشت بیش‌ازحد یا شستشوی مکرر با شوینده‌های قلیایی
- استفاده طولانی‌مدت از لباس‌های تنگ و محیط‌های گرم و مرطوب
عفونت قارچی مکرر واژن، که عمدتاً توسط Candida albicans ایجاد می‌شود، زمانی مطرح می‌شود که فرد چهار بار یا بیشتر در سال دچار عفونت کاندیدیایی شود. علائم رایج شامل:
✅ علائم جسمی:
- خارش شدید واژینال یا اطراف ناحیه فرج
- سوزش به‌ویژه هنگام ادرار یا رابطه جنسی
- ترشحات غلیظ، سفید و پنیری‌شکل بدون بوی خاص
- قرمزی، التهاب و تورم ناحیه واژن و فرج
- خشکی و حساسیت به لمس در ناحیه تناسلی
و در موارد مکرر:
- شدت علائم بیشتر می‌شود
- فاصله بهبود تا عود بسیار کوتاه می‌گردد
- گاهی علائم ممکن است با عفونت‌های دیگر (مثل واژینوز باکتریال) اشتباه گرفته شود.
⚠️ تأثیر عفونت قارچی مکرر بر کیفیت زندگی فرد
- 1. تأثیر روانی و احساسی:
- اضطراب و نگرانی مداوم از عود بیماری
- کاهش اعتماد به‌نفس، به‌ویژه در روابط جنسی
- احساس شرم یا خجالت به دلیل عفونت مکرر
- افسردگی خفیف تا متوسط در برخی بیماران
- 2. تأثیر بر روابط جنسی و زناشویی:
- کاهش میل جنسی به دلیل سوزش، خشکی یا درد
- اختلال در روابط جنسی و ایجاد فاصله عاطفی با شریک جنسی
- احساس ناخوشایند نسبت به بدن خود (Body image issues)
- 3. تأثیر اقتصادی و درمانی:
- هزینه‌های تکراری برای خرید داروهای ضدقارچ
- مراجعات مکرر به پزشک
- استفاده بیش‌ازحد از داروها و احتمال بروز مقاومت دارویی
- 4. کاهش بهره‌وری فردی:
- اختلال در تمرکز و خواب
- کاهش کیفیت عملکرد روزانه در محل کار یا تحصیل
- اجتناب از فعالیت‌های اجتماعی به دلیل ناراحتی یا نگرانی از عود علائم
درمان‌های کلاسیک:
درمان دارویی (Antifungals)
- موضعی: کلوتریمازول، میکونازول، تیوکونازول
- خوراکی: فلوکونازول (با پروتکل طولانی‌مدت در موارد RVVC)
درمان دارویی در اغلب موارد علائم را کنترل می‌کند، اما در فرم‌های مقاوم یا مزمن ممکن است پاسخ ناقص یا موقت داشته باشد. همچنین تکرار مکرر دارو می‌تواند به مقاومت قارچی و آسیب به فلور طبیعی واژن منجر شود.
درمان‌های مکمل
- پروبیوتیک‌ها (خوراکی یا واژینال)
- تنظیم قند خون در بیماران دیابتی
- اصلاح سبک زندگی و بهداشت جنسی
- استفاده از شوینده‌های ملایم با pH اسیدی
درمان با دستگاه
دستگاه CaressFlow یک سیستم نوآورانه اکسیژن‌تراپی ولوا- واژینال است که به‌طور خاص در بازسازی و تنظیم محیط میکروبیولوژیکی مخاط کاربرد دارد.
مکانیسم‌های مؤثر بر کنترل عفونت قارچی:
- 1. افزایش اکسیژن موضعی
- رشد قارچ‌هایی مانند Candida albicans در محیط‌های بی‌هوازی یا کم‌اکسیژن بیشتر است.
- اکسیژن‌رسانی مستقیم به مخاط، محیط را برای رشد قارچ نامناسب کرده و به کاهش بار میکروبی قارچی کمک می‌کند.
- 2. کاهش التهاب و بازسازی مخاط آسیب‌دیده
- مخاط تحریک‌شده، نازک یا زخمی ناشی از عفونت‌های مکرر، با استفاده از اکسیژن و هیالورونیک اسید بازسازی می‌شود.
- این بازسازی، مقاومت مکانیکی و ایمنی موضعی مخاط را افزایش می‌دهد.
- 3. تنظیم pH واژن
- pH طبیعی واژن اسیدی (حدود ۳.۸–۴.۵) است.
- درمان با CaressFlow به تعادل pH کمک می‌کند و با کاهش قلیایی‌شدن محیط، از رشد کاندیدا جلوگیری می‌کند.
- 4. کاهش وابستگی به داروهای ضدقارچ
- در مواردی که مقاومت دارویی یا عودهای مکرر وجود دارد، CaressFlow می‌تواند به عنوان درمان جایگزین یا مکمل دارویی عمل کند.
مطالعات موردی و پایلوت‌های بالینی نشان داده‌اند:
- در بیماران با عفونت‌های مکرر کاندیدیایی، استفاده از پروتکل ۵ جلسه‌ای CaressFlow منجر به کاهش علائم تا ۹۴٪ طی ۳ ماه و حفظ نتایج در ۸۳٪ تا ۶ ماه بعد از درمان شده است.
- بیماران بهبود در خشکی، سوزش، خارش و ترشحات غیرطبیعی را حتی پس از ۲ تا ۳ جلسه تجربه کرده‌اند.